Ιερός Ναός Παναγίας Φανερωμένης
Κατηχητικό Γυμνασίου 2011 – 2012
Σαββάτο 15/10/2011
Μάθημα 1ο
Προσευχή πριν το μάθημα
Δόξα σοι ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι.
Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα της ἀληθείας ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος καὶ σῶσον ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Ἀμήν.
Πάτερ ἡμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω τὸ θέλημά σου ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπί τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Στο πρώτο μας μάθημα κάναμε μια σύντομη αναφορά στα θέματα που, συν Θεό, θα αναφερθούν τα μαθήματα του κατηχητικού. Στα θέματα αυτά ανήκουν οι αρετές της ταπεινώσεως, της Μετανοίας, της Προσευχής, της Αγάπης προς τον Θεό και προς τους εν Χριστώ αδελφούς μας και της Ελεημοσύνης. Αρετές πολύ σημαντικές που θα πρέπει όλοι μας οι Χριστιανοί να καταβάλουμε κόπο και χρόνο να τις αποκτήσουμε και να τις καλλιεργήσουμε. Γιατί μέσα από αυτές θα μπορέσουμε να σώσουμε την ψυχή μας και να βρεθούμε κοντά στον Χριστό μας και Θεό μας στη Δευτέρα Παρουσία Του. Επίσης θα προσπαθήσουμε να συζητήσουμε χωρία της Καινής Διαθήκης και της Παλαιάς Διαθήκης αλλά και από άλλα βιβλία, τα οποία θα έχουν άμεση σχέση με τις παραπάνω αρετές. Με αυτό τον τρόπο θα μάθουν τα παιδιά να διαβάζουν την Καινή Διαθήκη, κάτι το οποίο θα πρέπει να τους γίνεται καθημερινή ενασχόληση προς πνευματική ωφέλεια. Τέλος θα συζητάμε σε κάθε ένα μάθημα και έναν οίκο από τους Χαιρετισμούς της Παναγίας μας, τον οποίο πρώτα θα μεταφράζουμε. Οι Χαιρετισμοί της Παναγίας μας είναι η πιο αγαπημένη προσευχή της και σπεύδει ακόμα περισσότερο να μας βοηθήσει όταν την παρακαλάμε μέσω αυτής.
Στο μάθημα δώσαμε ένα σύντομο ορισμό της Ταπεινώσεως, ως μια κατάσταση στην οποία συναισθάνεται ο άνθρωπος την αδυναμία του, συναισθάνεται τα λάθη του, τις αμαρτίες του - τις κακές του πράξεις, τα πάθη του. Καταλαβαίνει πόσο αδύνατος είναι να αγωνιστεί μόνο με τις δικές του σωματικές και πνευματικές δυνάμεις και πόσο πολύ έχει την ανάγκη για βοήθεια από τον Θεό. Έτσι στρέφεται προς τον Θεό ζητώντας του τελωνικώς, με ταπεινό φρόνημα, το έλεός Του, έχοντας στον νου του πως «τα αδύνατα παρά τοις ανθρώποις, δυνατά παρά τον Θεό εστίν».
Ύστερα εν συντομία έγινε αναφορά στην αρετή της Μετανοίας. Μετάνοια, αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «σημαίνει ανανέωση του βαπτίσματος». Δηλαδή όπως με το βάπτισμα ο άνθρωπος καθαρίζεται από τα πάθη και τις αμαρτίες και καθαρός πνευματικά εισέρχεται στο σώμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας έτσι και με την μετάνοια καθαριζόμαστε από τις αμαρτίες μας οι οποίες με την ιερά εξομολόγηση σβήνονται και μπορούμε καθαροί πλέον πάλι, να συνεχίσουμε τον πνευματικό δρόμο μας προς την σωτηρία της ψυχής μας. Επίσης συνεχίζει ο Άγιος Ιωάννης «Μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεό για νέα ζωή». Αυτό σημαίνει πως με την μετάνοια αναγνωρίζουμε τη λάθος μέχρι τώρα στάση ζωής μας και αποφασίζουμε να αλλάξουμε και να ακολουθήσουμε τον εν Χριστώ πνευματικό δρόμο ζωής. Για αυτό παρακαλούμε τον Θεό να μας συγχωρέσει για τις εφάμαρτες πράξεις και να μας ενισχύσει να αγωνιστούμε στην συνέχεια πιο πολύ «για νέα ζωή».
Στη συνέχεια τονίσαμε πως κανείς άνθρωπος δεν υπήρξε αναμάρτητος, παρά μόνον ο Χριστός και Θεός μας. Πως όλοι μας λόγω της ανθρώπινης αδύναμης φύσεως μας (λόγω του προπατορικού αμαρτήματος των πρωτόπλαστων) πέφτουμε σε αμαρτίες και διακατεχόμαστε από πάθη από τα οποία αγωνιζόμαστε να αποδεσμευτούμε και να λυτρωθούμε με την βοήθεια του Θεού και την προσωπική προσπάθεια. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως για κάθε πνευματικό καλό στη ζωή μας θα πρέπει να γνωρίζουμε πως η προσπάθεια μεν είναι δική μας αλλά το αποτέλεσμα και η δύναμη για να πραγματοποιηθεί είναι του Θεού μας. Επίσης επισημάνθηκε πως απαραίτητη προϋπόθεση για αληθινή μετάνοια είναι να συναισθανθούμε την αμαρτολώτητά μας και με ταπείνωση αναλογιζόμενοι την αδυναμία μας και πνευματική ανωριμότητά μας να στραφούμε προς τον Θεό και να μετανοήσουμε.
Ερώτηση κατηχητόπουλου :
Πότε, ποια ώρα και στιγμή –ημέρα, μπορούμε να μετανοήσουμε;
Απάντηση κατηχητή :
Κάθε χριστιανός μπορεί να μετανοήσει οποιαδήποτε ώρα και στιγμή αισθανθεί την ανάγκη αυτή και να στραφεί προς τον Θεό ζητώντας Του συγχώρεση των αμαρτιών του. Όμως η άφεση των αμαρτιών αυτών και κατά συνέπεια η ολοκλήρωση της μετάνοιας του και η έναρξη θα λέγαμε νέας ζωής με καθαρή την ψυχή του πιστού, γίνεται με το μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως κατά το οποίο ο Χριστιανός καταθέτει στον ίδιο τον Θεό τις αμαρτίες του (τις οποίες και διαγράφει) δια μέσου του ιερέα-πνευματικού που εκείνη την στιγμή αντιπροσωπεύει τον ίδιο τον Θεό μας.
Κάναμε, επιπλέον, σύντομη αναφορά για το τι είναι λογισμοί. Λογισμοί είπαμε πως είναι κάτι το οποίο δε μπορούμε ακριβώς να το περιγράψουμε . Δεν είναι κάτι που προέρχεται από εμάς απαραίτητα και ιδίως όταν είναι κάτι το αμαρτωλό είναι σίγουρα από το διάβολο, ο οποίος προσπαθεί να μας κάνει να στεναχωρηθούμε ή ακόμα χειρότερα και να απελπιστούμε νομίζοντας πως ο ακάθαρτος λογισμός είναι αποτέλεσμα των σκέψεών μας. Ο διάβολος συνεχώς θα λέγαμε πως βομβαρδίζει τους πιστούς Χριστιανούς με πονηρούς και παντός είδους ακάθαρτους λογισμούς με τους οποίους προσπαθεί να μας κάνει να ασχοληθούμε με αυτούς, να τους εξετάσουμε και ενδεχομένως να οδηγηθούμε σε κάποια πνευματική πτώση. Οι λογισμοί όσο κακοί και αν είναι δεν αποτελούν αμαρτία. Εφάμαρτοι γίνονται από την στιγμή που τους αποδεχόμαστε. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να δείχνουμε αδιαφορία σε αυτούς τους λογισμούς και να μην προσπαθούμε να απαντάμε σε αυτούς προσπαθώντας να τους αντιμετωπίσουμε γιατί αυτό το κάνουν μόνον έμπειροι και ώριμοί πνευματικά άνθρωποι. Με λίγα λόγια λογισμοί θα λέγαμε πως είναι κάθε αεροπλάνο που πλησιάζει σε ένα αεροδρόμιο, το οποίο όμως δεν μπορεί να προσγειωθεί αν δεν λάβει σήμα από τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου(ο πύργος αυτός είμαστε εμείς, που εμείς θα κρίνουμε ποια αεροπλάνα – καλοί λογισμοί θα πρέπει να προσγειωθούν ή όχι..).
Επιπρόσθετα εν συντομία αναφερθήκαμε στην Προσευχή τονίζοντας πως η Προσευχή είναι επικοινωνία με τον Θεό, δια της οποίας έρχεται η συμφιλίωση με τον Θεό. Κατά την προσευχή μας πρώτα πρέπει να δοξολογήσουμε τον Θεό, έπειτα να ζητήσουμε άφεση αμαρτιών και να μετανοήσουμε για την μέχρι τώρα αμαρτωλή ζωή μας και τέλος να τον παρακαλέσουμε να σώσουμε την ψυχή μας αλλά και να τον παρακαλέσουμε να μας βοηθήσει στα επίγεια κοσμικά προβλήματά μας. Αναφορά και συζήτηση από την Καινή Διαθήκη στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο Ζ΄ στιχ. 7-11 : «Αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν, ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε, κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν».
Ερώτηση κατηχητόπουλου : Τι είναι παράδεισος και τι κόλαση;
Κατηχητής : Ο παράδεισος δεν είναι ένα ωραίο λιβάδι ή ένας ωραίος κήπος ή τέλος πάντων μια όμορφη τοποθεσία. Επίσης η κόλαση δεν είναι ένα καζάνι στο οποίο βράζονται οι αμαρτωλοί αλλά και ούτε μέρος που έχει πολύ ανυπόφορη ζέστη. Παράδεισος είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Άγιοι της Εκκλησίας, μας αλλά εύχομαι και εμείς να πάμε εκεί, κατά την οποία θα βρισκόμαστε σε μια διαρκή επικοινωνία με τον ουράνιο Πατέρα μας και θα είμαστε χαρούμενοι και θα γευόμαστε αυτή τη χαρά σε βαθμό ανάλογο με τον πνευματικό μας κόπο και αγώνα που κάναμε στην γη πριν τον σαρκικό μας θάνατο. Η απερίγραπτη αυτή χαρά θα οφείλεται στην επανένωση του Κτίστη με το κτίσμα δηλαδή την αμεσότητα της κοινωνίας του Θεού και δημιουργού με τον άνθρωπο και δημιούργημά του. Από την άλλη, κόλαση είναι η κατάσταση κατά την οποία οι άνθρωποι δεν θα μπορούν να έχουν κοινωνία με το Θεό και μεταξύ τους δε θα μπορούν να αντικρύσουν το πρόσωπο ένας του άλλου.
Περί αγάπης.
Γιατί, παιδιά, σταυρώθηκε ο Χριστός ; Γιατί ήρθε στο κόσμο και σταυρώθηκε για εμάς;
Γιατί ο Θεός μας αγαπάει τόσο πολύ που για αυτό το λόγο έστειλε τον μονογενή Υιό του στον κόσμο.
Ερώτηση κατηχητόπουλου : Ο Χριστός αν ήθελε δεν θα μπορούσε να μην έχει σταυρωθεί; Γιατί θέλησε να σταυρωθεί;
Απάντηση : Ο Χριστός σταυρώθηκε για εμάς, από αγάπη. Με την σταύρωση Του και την Ανάστασή Του ο θάνατος δεν υπάρχει πλέον και ο διάβολος με το πάθος και την Ανάσταση του Χριστού συνετρίβει.. Όπως ψάλλουμε στην Ανάσταση «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτον θάνατο πατήσας ..». Ο Θεός νίκησε τον θάνατο και αναστημένος κάθισε στα δεξιά του Θεού και Πατρός Του, περνώντας μέσα από το πάθος και τον Σταυρό. Έτσι αφήνει και σε εμάς παράδειγμα δίνοντας δύναμη από την δύναμη του σταυρού του να σηκώσουμε και εμείς τον σταυρό μας. Μέσα από την άρση του σταυρού μας θα αναστηθούμε και εμείς και θα αξιωθούμε να βρεθούμε με την Χάρη Του αναστημένοι στα δεξιά Του. Πρέπει να ξέρετε παιδιά πως ο Θεός γνωρίζοντας το πνευματικό μας εσωτερικό και βλέποντας τις πνευματικές και σωματικές μας δυνάμεις επιτρέπει αναλόγως και παραχωρεί τους μικρούς μας σταυρούς δίνοντάς μας και την ανάλογη δύναμη για να μπορέσουμε να τους σηκώσουμε. Πάντοτε, να ξέρετε, είναι δίπλα μας και δεν μας εγκαταλείπει ποτέ ακόμα και όλοι αν μας έχουν εγκαταλείψει αυτός παραμένει κοντά μας περιμένοντας να στραφούμε προς Αυτόν και να Του ζητήσουμε το Θείο Του έλεος. Ο Θεός είναι ο καλύτερος μας συνοδοιπόρος στη ζωή μας, ο οποίος μας βοηθάει να οδηγηθούμε κοντά Του και να σώσουμε την ψυχή μας. Ας εμπιστευτούμε λοιπόν τον εαυτό μας σε Αυτόν και ας τον ακολουθήσουμε.
Ελεημοσύνη
Η ελεημοσύνη, σύμφωνα και με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, βοηθάει πολύ στον πνευματικό μας αγώνα μας φέρνει κοντά στον Χριστό καθώς όπως λέει και το Ευαγγέλιο της Κρίσεως όποιος βοήθησε-ελέησε τούτους τους ελαχίστους βοήθησε εμένα. Αλλά και στην επι του όρους ομιλία ο Χριστός μακαρίζει τους ελεήμονες και υπόσχεται πως και αυτοί θα ελεηθούν από Αυτόν. Η ελεημοσύνη είναι θα λέγαμε ένας τρόπος να συγκινήσουμε τον Θεό και να μας σβήσει μερικές αμαρτίες μας.. Επίσης κάνει λόγο και ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος στο λόγο του περί μετανοίας λέγοντας : «Μερικοὶ ἀπὸ τοὺς κοσμικοὺς ἀγωνίζονται μὲ τὴν ἐλεημοσύνη, καὶ καταλαβαίνουν τὴν ὠφέλειά της τὴν ὥρα τοῦ θανάτου των».
Ερώτηση κατηχητόπουλου :
Μας λέει η Εκκλησία να κάνουμε ελεημοσύνη, όμως πως θα ξέρουμε αν όντως ο άνθρωπος που μας ζητάει χρήματα έχει όντως ανάγκη; Όταν βλέπουμε πως είναι ξεκάθαρα ναρκομανείς ή αλκοολικοί τότε τι κάνουμε; Πάλι πρέπει να δώσουμε χρήματα;
Απάντηση κατηχητή:
Ο κατηχητής απάντησε εν συντομία από ένα κείμενο το οποίο είναι αναρτημένο στο site : http://ex-ierapostoli.blogspot.com/search/label/%CE%9B%CE%AF%CE%B3%CE%B5%CF%82%20%CF%83%CE%BA%CE%AD%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%20%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B7%CF%82 )αναλύοντας σχεδόν όλες τις περιπτώσεις και πως θα έπρεπε να τις αντιμετωπίσει ο καλοπροαίρετος πιστός χριστιανός.
Έκφραση αγάπης και ελεημοσύνης είναι και το να πεις έναν λόγο με τον αδερφό σου που βλέπεις πως πονάει, είτε είναι άρρωστος, είτε φτωχός, είτε άστεγος, είτε φυλακισμένος. Να τον επισκεφτείς στο νοσοκομείο στο σπίτι του στην φυλακή ή στο ίδρυμα όπου βρίσκεται.
Προσευχή μετά το μάθημα :
Χριστέ, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον καὶ ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον, σημειωθήτω ἐφ' ἡμᾶς τὸ φῶς τοῦ προσώπου σου, ἵνα ἐν αὐτῷ ὀψώμεθα φῶς τὸ ἀπρόσιτον, καὶ κατεύθυνον τὰ διαβήματα ἡμῶν πρὸς ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν σου, πρεσβείαις τῆς παναχράντου σου Μητρός, καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων. Ἀμήν.
Ανδριανάκης Νικόλάος, Κυριακή 16/10/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου